محاسبه میزان سود سهم با روش TTM

محاسبه میزان سود سهم یکی از مباحث کلیدی برای سرمایه‌گذاران و تحلیل‌گران بازار بورس است. تحلیل دقیق سود هر سهم (EPS) و نسبت P/E به شما امکان می‌دهد تا به درک بهتری از ارزش واقعی سهام و عملکرد شرکت برسید. یکی از ابزارهای مدرن و دقیق برای محاسبه سود سهم، روش TTM است که مخفف عبارت Trailing Twelve Months به معنای «دوازده ماه گذشته» است. در این مقاله به صورت کامل به بررسی روش TTM، کاربرد آن در محاسبه سود سهم و دلایل اهمیت آن برای تحلیل نسبت P/E خواهیم پرداخت.

 

نسبت P/E چیست و چرا مهم است؟

نسبت P/E که به آن نسبت قیمت به سود هر سهم نیز گفته می‌شود، یکی از شاخص‌های پرکاربرد در تحلیل بنیادی است. این نسبت از تقسیم قیمت روز سهام بر سود هر سهم (EPS) به دست می‌آید.

نسبت P/E = قیمت سهم / سود هر سهم (EPS)

  • قیمت سهم: همان قیمت لحظه‌ای است که در بازار مشاهده می‌شود.
  • سود هر سهم (EPS): سود خالصی که شرکت در یک بازه زمانی مشخص (معمولاً یک سال) به ازای هر سهم تولید کرده است.

این نسبت نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران حاضرند چند برابر سود سالانه شرکت برای خرید هر سهم بپردازند. به عبارتی، نسبت P/E معیاری برای ارزش‌گذاری سهم است.

کاربرد نسبت P/E:

  • ارزش‌گذاری شرکت‌ها: این نسبت به تحلیل‌گران کمک می‌کند تا متوجه شوند آیا یک سهم گران یا ارزان قیمت‌گذاری شده است.
  • مقایسه شرکت‌ها: با مقایسه نسبت P/E شرکت‌های مختلف در یک صنعت، می‌توان عملکرد نسبی آنها را ارزیابی کرد.
  • پیش‌بینی آینده: P/E بالا معمولاً نشان‌دهنده انتظارات مثبت بازار از رشد آینده شرکت است.

 

روش سنتی محاسبه سود هر سهم

شرکت‌های بورسی معمولاً دارای یک سال مالی 12 ماهه هستند. برای محاسبه سود هر سهم (EPS)، باید عملکرد مالی شرکت در طول این دوره بررسی شود. اما یک چالش وجود دارد: اگر بخشی از سال مالی گذشته باشد (برای مثال 6 ماه)، سود هر سهم به صورت کامل گزارش نمی‌شود. در این شرایط، شرکت‌ها از تخمین برای محاسبه EPS استفاده می‌کنند. به این معنا که سود واقعی 6 ماه گذشته را با تخمین سود 6 ماه آینده ترکیب کرده و یک عدد کلی ارائه می‌دهند.

محدودیت‌های روش سنتی:

  1. عدم دقت: سود تخمینی ممکن است با عملکرد واقعی شرکت تفاوت زیادی داشته باشد، به‌ویژه اگر شرایط بازار تغییر کند.
  2. ریسک بالا: اگر شرکت‌ها در تخمین‌های خود اشتباه کنند، تحلیل‌گران و سرمایه‌گذاران ممکن است تصمیمات نادرستی بگیرند.

 

روش TTM در محاسبه سود سهم

روش TTM یا Trailing Twelve Months، روشی مدرن و دقیق برای محاسبه سود سهم است. در این روش، سود شرکت در دوازده ماه گذشته محاسبه می‌شود. به عبارت دیگر، به جای استفاده از پیش‌بینی‌ها یا داده‌های ناقص، از اطلاعات واقعی 12 ماه گذشته استفاده می‌شود.

ویژگی‌های روش TTM:

  • تمرکز بر اطلاعات واقعی و شفاف.
  • جلوگیری از خطاهای پیش‌بینی.
  • قابل استفاده برای هر دوره زمانی.

مثال کاربردی: فرض کنید شرکتی دارای سال مالی از ابتدای فروردین تا پایان اسفند باشد. اگر اکنون در پایان مهرماه هستیم، در روش TTM، عملکرد شرکت از ابتدای آبان سال گذشته تا پایان مهرماه امسال مورد محاسبه قرار می‌گیرد.

 

چرا روش TTM اهمیت دارد؟

روش TTM به دلایل زیر در تحلیل‌های مالی بسیار اهمیت دارد:

  1. دقت بالا: استفاده از اطلاعات واقعی باعث می‌شود تحلیل‌ها دقیق‌تر باشند و ریسک تحلیل‌های اشتباه کاهش یابد.
  2. ارزیابی عملکرد واقعی شرکت: این روش به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا عملکرد واقعی شرکت را بررسی کنند، نه تخمین‌هایی که ممکن است با واقعیت فاصله داشته باشند.
  3. شفافیت بیشتر: سرمایه‌گذاران با استفاده از روش TTM می‌توانند تصمیم‌گیری آگاهانه‌تری داشته باشند، زیرا اطلاعات دقیق‌تری در اختیار دارند.
  4. ارتباط بهتر با صورت‌های مالی: در بورس ایران، شرکت‌ها موظف‌اند هر سه ماه یک‌بار صورت‌های مالی خود را منتشر کنند. این گزارش‌ها شامل اطلاعاتی است که برای محاسبه سود با روش TTM مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

مزایای روش TTM نسبت به روش‌های سنتی

  1. پیشگیری از اشتباهات پیش‌بینی: با استفاده از اطلاعات واقعی، روش TTM ریسک خطاهای پیش‌بینی را کاهش می‌دهد.
  2. ساده‌تر شدن محاسبات: روش TTM بر اساس داده‌های واقعی و منتشرشده عمل می‌کند و محاسبات را ساده‌تر می‌سازد.
  3. ارائه دید بلندمدت: این روش به سرمایه‌گذاران امکان می‌دهد که به جای تمرکز بر عملکرد کوتاه‌مدت، عملکرد 12 ماهه شرکت را بررسی کنند.
  4. استفاده گسترده در بازارهای جهانی: روش TTM در بازارهای بین‌المللی نیز به‌عنوان استانداردی برای محاسبه سود هر سهم پذیرفته شده است.

 

نحوه استفاده از روش TTM در تحلیل P/E

برای محاسبه نسبت P/E با روش TTM، کافی است سود 12 ماه گذشته شرکت را محاسبه کرده و آن را در فرمول نسبت P/E جایگذاری کنید.

فرمول:
نسبت P/E = قیمت روز سهم / سود 12 ماه گذشته

مثال: فرض کنید:

  • قیمت سهم: 5000 تومان
  • سود 12 ماه گذشته: 250 تومان

نسبت P/E = 5000 / 250 = 20

این یعنی سرمایه‌گذاران حاضرند 20 برابر سود سالانه شرکت برای خرید این سهم پرداخت کنند.

 

چالش‌های استفاده از روش TTM

با وجود مزایای بسیار، روش TTM نیز با چالش‌هایی همراه است:

  1. وابستگی به گزارش‌های مالی: اگر گزارش‌های مالی شرکت‌ها به‌موقع منتشر نشود، محاسبات TTM به تأخیر می‌افتد.
  2. عدم پیش‌بینی آینده: TTM بر اطلاعات گذشته تمرکز دارد و نمی‌تواند تغییرات احتمالی در آینده را پیش‌بینی کند.

 

جمع‌بندی: اهمیت روش TTM در تحلیل سود سهم

محاسبه سود سهم با روش TTM (Trailing Twelve Months) یکی از ابزارهای کلیدی برای تحلیل بنیادی است. این روش به شما امکان می‌دهد تا با اطلاعات واقعی، نسبت P/E را محاسبه کرده و ارزش سهام شرکت را بهتر ارزیابی کنید. روش TTM با شفافیت و دقت بالای خود، به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند و ریسک‌های موجود در تحلیل‌های سنتی را کاهش دهند. بنابراین، اگر شما هم به دنبال تحلیل دقیق‌تر و به‌روزتر هستید، استفاده از روش TTM را فراموش نکنید.